Ung thư hốc miệng (UTHM) là ung thư tại các vị trí trong khoang miệng như môi, nướu răng, niêm mạc má, sàn miệng, khẩu cái. Phát hiện sớm các tổn thương ung thư có thể điều trị hiệu quả, hạn chế di căn xa cũng như biến chứng.
Tự nhận biết những dấu hiệu bất thường gợi ý UTHM
Miệng là vị trí có thể dễ dàng phát hiện các dấu hiệu bất thường gợi ý UTHM. Cùng điểm qua một số biểu hiện quan trọng sau đây:
- Những đốm thay đổi màu sắc so với vùng niêm mạc xung quanh (ví dụ những mảng trắng hoặc đỏ);
- Khối u, nốt gồ ghề, dày, vùng loét-chợt nhỏ hoặc đóng vảy;
- Tổn thương đau, dễ chảy máu hoặc không lành;
- Cảm giác đau, nhạy cảm hoặc mất cảm giác bất cứ nơi nào trong miệng hoặc môi;
- Khó nhai, nuốt, nói hay cử động hàm dưới hoặc lưỡi;
- Thay đổi giọng nói;
- Răng lung lay, di lệch nhiều.
Ngoài ra, quan sát các thay đổi ngoài miệng có thể là dấu hiệu của ung thư hốc miệng:
- Sụt cân nhanh;
- Khối sưng hay u ở cổ.
Nếu phát hiện một trong các dấu hiệu bất thường nêu trên, hãy đến phòng khám nha khoa hoặc bệnh viện có chuyên khoa bệnh lý miệng để được kiểm tra.
Làm gì để hạn chế nguy cơ mắc UTHM?
- Không sử dụng các sản phẩm từ thuốc lá (thuốc lá, thuốc tẩu, xì gà hay cách dùng không khói như hít và nhai thuốc lá), cũng như tình trạng hút thuốc thụ động
- Hạn chế các nước uống chứa cồn (bia, rượu, v.v…)
- Hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời kéo dài, lặp đi lặp lại, nhất là trong khung giờ 10h sáng đến 4h chiều, có thể làm tăng nguy cơ ung thư môi, nhất là môi dưới
- Sử dụng son môi có chất chống nắng với chỉ số SPF 30 hoặc cao hơn
- Bỏ thói quen nhai trầu – cau
- Duy trì chế độ ăn nhiều rau củ và trái cây
- Giữ gìn vệ sinh răng miệng
- Hạn chế nguy cơ nhiễm virus HPV qua đường tình dục (quan hệ với ít bạn tình, sử dụng bao cao su khi quan hệ)
Khám răng miệng định kỳ là một bước quan trọng để giúp bạn phát hiện sớm các bệnh lý nguy hiểm như UTHM. Tại phòng khám, bác sĩ có thể tiến hành các bước khám lâm sàng niêm mạc miệng, các xét nghiệm tầm soát ung thư, hội chẩn chuyên gia để có tư vấn phù hợp cho bạn.
Tài liệu tham khảo
https://www.cancer.ca/en/cancer-information/cancer-type/oral/risks/reducing-your-risk/?region=on
The ADA Division of Communications, Oral cancer. How to protect yourself. J Am Dent Assoc. 2001 Nov;132 Suppl:48S.
https://www.preventcancer.org/education/preventable-cancers/oral-cancer/